Oyunlarda sıkça karşımıza çıkan remake, reboot veya remastered ne demek? Sizlerle bu yazımızda bu bilgileri paylaşıyor olacağız. Video oyunları endüstrisinde son yıllarda yeniden düzenlenen ya da tamamen elden geçirilen oyunlar sıklıkla tekrar piyasaya sürülüyor. Bu durum, beraberinde yeni terimleri de getiriyor. Haliyle oyuncular “remake, reboot, remastered” terimlerinin ne anlama geldiğini de merak ediyorlar. Dilerseniz lafı hiç uzatmadan bu merakı giderelim ve yeni terimlerin anlamlarına örneklendirerek bakalım.
Remastered veya Remaster ne demek?
İngilizce kökenli bir kelime olan remaster, aslında müzik üretimiyle alakalı bir terim olarak karşımıza çıkıyor. Bir müziğin yeniden düzenlenerek tekrar piyasaya sürülmesi anlamına geliyor. Müziğin içerdiği enstrümanlarda bir değişiklik yapılmadan, farklı kısımlarını öne çıkarak düzenlenmesini temsil ediyor. Yani orijinal sürümde üflemeli enstrümanlar daha ön plandayken, remastered sürümünde telli enstrümanlar daha ön planda olabilir. Bu terim, özünü koruyarak video oyunları için de uygulanıyor.
Bir oyunun remastered sürümü, genelde orijinal sürümünün görsel anlamda yeniden düzenlenmiş versiyonu olarak karşımıza çıkar. Oynanışın ve senaryonun çekirdek elementlerine karışılmadan, doku çözünürlüğü ve parçacık kalitesi gibi görsel efektler geliştirilir ve oyun tekrar piyasaya sürülür.
Oyunların remastered sürümlerinde “Definitive Edition, Remastered” gibi başlıklar kullanılır ancak bunun da istisnaları mevcut. Örneğin Darksiders II’nin remastered sürümünde oyunun ismi “Darksiders II Deathinitive Edition” olarak belirlenmiştir. Bu ve buna benzer küçük kelime cambazlıkları yapılabilir.
Bu tür oyunlara örnek olarak Mafia II: Definitive Edition gösterilebilir. Orijinal sürümü 2011’de çıkan oyun, 2020’de remastered sürümüyle karşımıza çıkmıştı. Doku çözünürlükleri, ışıklandırmalar ve parçacık kaliteleri yükseltilmiş, 2020’nin grafik kalitesi standartlarına uygun hale getirilmişti. Bu yeniden düzenlemenin, eskimeye yüz tutmuş ancak oyuncuların severek oynamaya devam ettiği oyunlar için uygulandığını da söyleyebiliriz.
Remake ne demek?
Remake de İngilizce kökenli bir kelimedir ve Türkçe’deki karşılığı “yeniden yapım” olarak tanımlanabilir. Yine temeli müzik endüstrisine dayanan bir kelime olmakla birlikte, aynı müziğin farklı enstrümanlar ile yeniden üretilmesi ve köklü bir değişikliğe uğramasını temsil eder.
Video oyunları endüstrisinde örneklerine sıkça rastladığımız remake, bir oyunun çekirdek elementleriyle birlikte yeniden yapılıp piyasaya sürülmesi işlemidir. Bu sefer sadece doku çözünürlükleri ya da görsel efektler değil, oynanış unsurları ve hatta oyunun sinematik sahneleri bile yeniden yapılır. Dolayısıyla remake, remaster işlemine göre çok daha kapsamlı ve köklü bir değişikliği ifade eder.
Aşağıdaki videodan Mafia (2002) ve 2020’de yapılan remake sürümleri arasındaki sinematik ara sahne farkını izleyebilirsiniz.
İlk verdiğimiz örnekten çok uzaklaşmadan, remake oyunlar için de “Mafia Definitive Edition” oyununu gösterebiliriz. Orijinal sürümü 2002 yılında geliştirilen oyunun remake sürümü de 2020 yılında raflarda yerini almıştı. Görsel kalite ve efektler anlamında tamamen değiştirilen oyun, aynı zamanda oynanış elementleri bakımından da ciddi değişikliklere uğramıştı. Örneğin, klasik oyundaki silah kullanma mekanikleri geride bırakılmış ve bunun yerine remake sürümde 3. oyunun çatışma mekanikleri kullanılmıştı. Sinematik sahneler motion capture özelliği ile yeniden kaydedilmiş, bazı karakterlerin ekran karşısında geçirdiği sürenin uzaması adına senaryoya eklemeler yapılmıştı.
Remake oyunlar bazen başlıklarında “Definitive Edition” ibaresini taşıyabilir ancak büyük çoğunluğu orijinal isimlerini kullanmaya devam ederler. Örneğin, 2023 yılında çıkan System Shock, Dead Space ve Resident Evil 4 yeniden yapımları, herhangi bir isim değişikliği olmadan yeniden piyasaya sürülmüşlerdi. Mağazada denk geldiğiniz bir oyunun, yeniden yapım sürümü olup olmadığını anlamak için açıklamalarına göz atabilirsiniz. Böyle oyunların açıklamalar kısmında kafa karışıklıklarına sebep olmamak adına bu durum genellikle ifade edilir.
Remastered ve Remake arasındaki farklar neler?
Video oyunları özelinde, remastered oyunlar orijinale sadık kalırken, remake sürümlerinde orijinal oyunun taşıdığı özelliklerin büyük kısmının değiştiğini görürüz. Bu iki işlem arasındaki en temel fark budur. Remake daha kapsamlı bir işlem olmakla birlikte geliştiriciler için yapması daha maliyetlidir.
Yazının önceki bölümlerinde verdiğimiz örnekler üzerinden bir karşılaştırma yaparak konunun anlaşılmasını biraz daha kolaylaştıralım. Örneğin, Mafia II Definitive Edition ve Mafia Definitive Edition oyunları arasında ciddi farklar bulunuyor. Mafia II’nin yeniden düzenlenmiş sürümünde ana hikaye ve oyunun temel mekaniklerinin tamamı orijinal oyundan alınmış ve bir değişiklik yapılmamıştı. Ancak ilk oyunun yeniden yapılmış sürümünde çatışma mekanikleri üçüncü oyundan alınmış, sinematik sahnelerin büyük bir kısmı yeniden kaydedilmiş ve senaryo üzerinde küçük de olsa değişiklikler yapılmıştı.
Çok sık görmeyiz fakat Reboot ne demek?
Video oyunları endüstrisinde geliştiricilerin itina ile sakındığı fakat arada sırada karşımıza çıkan Reboot da kendisine has bir tabir olarak yer alıyor. Bir oyun serisindeki karakterlerin ve ortamların bütün arka plan hikayelerinin silinerek, hepsine yeni birer kişilik tanımlanıyor.
Eğlenceli bir örnek verecek olursak bu oyunları Kurtlar Vadisi’nden Polat Alemdar’a benzetebiliriz:
“O sensin Ali, öleceksin. Yeni bir yüz, yeni bir kimlik… Geçmişin silinecek.”
Evet, reboot oyunlarda temel değişiklik seriye dair bütün geçmiş hikayelerin silinmesiyle yapılır. Örneğin, 2023 yılında çıkan Mortal Kombat 1, bir reboot oyunudur. En köklü dövüş oyunu serilerinden birisi olan Mortal Kombat’ın bugüne kadar hikayesini gördüğümüz bütün karakterlerinin geçmiş hikayeleri silinerek, sıfırdan yeni bir olay örgüsü başlamıştı. Karakterlerin önceki oyunlardaki rolleri tamamen unutulup, hepsine yeni bir yol çizilmişti.
Sonuç
Sonuç olarak video oyunları sektöründe son yıllarda sıkça karşılaştığımız terimler ve anlamları bu şekilde karşımıza çıkıyor. Böyle gitmeye devam ederse, önümüzdeki yıllarda da birçok yeniden düzenleme ya da yeniden yapım projesiyle karşılaşacağız. Umuyoruz ki bu içeriğimiz aklınızdaki soru işaretlerinin giderilmesi anlamında faydalı olmuştur.
Eğer aklınıza takılan sorular bulunuyor ya da bir oyunun hangi sürümü olduğundan emin olamıyorsanız, yorumlar kısmında buluşalım. Ayrıca oyun dünyasına dair eğlenceli içeriklerden, güncel haberlerden ve faydalı rehberlerden anında haberdar olmak için bildirimlerimizi açmayı da unutmayın. Herkese iyi oyunlar dileriz!
